Hoe hebben conventies met affordances te maken?
In wikipedia wordt het begrip conventie als volgt beschreven:
Een conventie is een afspraak tussen twee of meer partijen, maar vaak tussen alle leden van een grote of kleine gemeenschap.
De aard van een conventie wordt volgens wikipedia bepaald door dimensies in verplichting, bewustheid en situatie.
Donald A. Norman beschrijft in “Affordance, Conventions and Design (Part 2)” (ongeveer op de helft van het artikel) een voorbeeld van een conventie die mogelijkerwijs als affordance zou kunnen worden gezien, maar dat niet is. In dat voorbeeld gaat het over knoppen op websites waarop je kunt klikken. Je kunt eigenlijk overal op proberen te klikken, maar de conventie is je op zo’n knopvorm kunt klikken en dat er dan iets gebeurt. Zoals ik het begrijp is een conventie zoiets als een gewoonte, een gewenning of regel. Een affordance bestaat zonder afspraken.
De afbeelding hierboven is een screenshot uit WordPress, 10 centimeter rechts van de plaats waar de woorden zichtbaar worden die ik nu typ. Vreemd eigenlijk dat ik meteen weet dat ik straks op ‘Publish’ rechtsonder (witte letters in het donkerblauwe kader) moet klikken om dit bericht op de website zichtbaar te maken, en niet op ‘Publish’ (zwarte tekst) linksboven. Iets heeft mij eraan gewend gemaakt om op die blauwe ‘knop’ te klikken. Geen haar op mijn hoofd die eraan denkt om te klikken op die andere ‘Publish’.
Op de website zelf echter zien de meeste klikbare onderdelen eruit als losse tekstjes. Toch lijkt het logisch om daarop te klikken en niet op de meer ‘knop-achtige’ kopteksten – maar ik hoor het graag als iemand dat anders ervaart. Waar zit hier de conventie?
Met dank aan Dineke Manshanden voor de inbreng van dit onderwerp.